Ik wil twee borden end-to-end samenvoegen, waardoor ik in feite een langer bord maak. Zo zal de lijm op de eindkorrel van beide stukken zitten (blauw gemarkeerd.)
(Bron: zelf)
Ik weet dat een eindkorrel stootverbinding tot de zwakste verbindingen behoort, dus hoe kan ik deze sterker maken? Op sommige stukken kan ik een deel van de lengte verliezen, maar op andere heb ik de volledige lengte nodig.
Er is ook een beetje voor routers die een zogenaamde vingerverbinding kunnen maken. Het maakt veel smalle in elkaar grijpende ‘vingers’ om het lijmoppervlak te vergroten. Dit is ontworpen voor het verbinden van planken van eind tot eind.
Je kunt hier een lange schootverbinding gebruiken, maar een van de standaard manieren om twee planken als deze met de hand te knippen is om een zogenaamde sjaalverbinding te vormen. Dit is goedgekeurd door de Federal Aviation Administration, dus als het sterk genoeg is voor vliegtuigen is het waarschijnlijk ook voldoende voor uw gebruik. De sleutel voor de FAA-goedkeuring is 12x tot 15x de hoek gemeten als lengte/dikte zoals weergegeven in het volgende schema als (8x):
(bron: palaeos.com )
(let op het detail van de lengte van het snijvlak). Hierdoor wordt de eindkorrel afgesneden en ontstaan twee langkorrelige vlakken die vervolgens veel sterker verlijmen. Echter, je mag niet eindigen met een stuk hout zo sterk als een complete plank, tenzij je verdere versterking gebruikt.
Er zijn andere vormen van sjaalverbinding, sommige met in elkaar grijpende kenmerken die lijken op wat we nu associëren met Japans schrijnwerk, en terwijl ze verbindingen creëren die veel sterker zijn in veel gevallen zijn ze veel uitdagender om nauwkeurig te knippen. Zie meer in het gedeelte over sjaalgewrichten in het klassieke boek van William Fairham, Houtwerkgewrichten, dat u kunt vinden op Project Gutenberg .
Pluggen en koekjes zijn lengte-vasthoudende, goedkope en gangbare manieren om een of ander langkorrelig lijmoppervlak te genereren. Ze zijn niet zo sterk als andere oplossingen, maar meestal volledig voldoende. Voor deuvels heb je alleen een boormachine en transferpluggen nodig (of een deuvelmal, die duurder is). Als je niet eens transferpluggen hebt, kun je ze improviseren met een deuvel en een spijker, of zelfs met een deuvel en een viltstift (geen grapje, dat heb je al eerder gedaan…). Voor koekjes is er een speciaal soort gereedschap, de “biscuit joiner”, die het zagen van de gleuven in een geautomatiseerd proces maakt (niet bepaald de Mount Everest van traditioneel vakmanschap, maar het werkt wel heel goed).
Tongue and groove is iets meer werk dan het bovenstaande. Als je geschikt gereedschap hebt (een bovenfrees is bijvoorbeeld voldoende, maar handmatig gereedschap is prima), is het een kwestie van minuten. Ik gebruik daarvoor een ploegvlak, omdat het nemen van de frees uit de doos en het monteren/aanpassen van alles ongeveer zo lang duurt als het me kost om de tong en de groef met het ploegvlak te doen, en ik heb geen gehoorbescherming nodig, en er is ook niet veel fijnstof. Handzaag en beitel werkt zeker ook voor de patiënt en de toegewijde traditionele ambachtsman. De tong kan ook los zijn (een apart stuk hout) wat in principe is als een enkel groot koekje dat helemaal doorloopt. Het voordeel van een losse tong is dat je geen lengte verliest. Let wel op dat het uiterlijk anders is, je ziet bij de tong eindnerf, wat ongewenst kan zijn, maar ook zeer gewenst kan zijn (inderdaad soms gebruiken mensen bewust een heel ander hout voor het contrast, het kan er vrij koel uitzien).
Dan zijn er natuurlijk ongeveer twee dozijn variaties van timmerwerk die je zou kunnen gebruiken, die echter wel allemaal een beetje lengte verliezen.
Wat je moet gebruiken is moeilijk te beantwoorden, want het hangt af van hoeveel werk je er in wilt stoppen, hoe stabiel het moet zijn, in welke richting de verwachte kracht zal werken, en wat voor “look” je wilt hebben.
Een eenvoudige schootverbinding, bijvoorbeeld, is prima als je geen “speciale behoeften” hebt op het gebied van stabiliteit. Het kan gemakkelijk en snel gemaakt worden zonder gereedschap maar met zaag en beitel, of met een konijnenvliegtuig (of, natuurlijk, als je een frees hebt, met de frees).
Je zou een lapverbinding kunnen maken met een bovenfrees, en dan een paar deuvels van de juiste grootte door de verbinding loodrecht op de planken steken om alles aan elkaar te binden, zodat je niet op de afschuifsterkte van de lijm rekent om het allemaal bij elkaar te houden. IMO dit is veel gemakkelijker in elkaar te zetten dan een sjaalvoeg zolang het uiterlijk niet kritisch is, en zolang je het niet erg vindt om de bovenfrees uit te slepen
Merk op hoeveel van de antwoorden het woord “router” bevatten :)
Als je aan elk uiteinde evenveel kan verliezen als de dikte, werkt een doosverbinding.
Als de ene of de andere kant niet zichtbaar is, werkt een plank naast de verbinding.
Als je geen veel lengte kan verliezen, en je moet beide kanten zichtbaar hebben?
Wel… Ik denk dat wat ik zou kunnen doen een hele dikke spline is…
Dat is, in principe, een gleuf in elk uiteinde knippen, en een sterk stuk ertussen plaatsen.
Omdat ik een freestafel heb. Als ik dat niet had, hebben deuvels alleen een boor nodig…
Elke soort vinger of schoot of sjaal verliest wat lengte.
Omdat de spline of deuvels extra stukken zijn, doen ze dat niet.
Maar… de oude grap: “dokter het doet pijn als ik dit doe” “doe dat niet” is van toepassing. Deze verbinding kan het beste vermeden worden :)
In de houtbewerkingsindustrie hebben we dit soort verbindingen zeer vaak op aanrechtbladen en andere veldverbindingsscenario’s. We gebruiken meestal een combinatie van koekjes, voor de uitlijning, en tite joint bevestigingsmiddelen , om de twee stukken samen te trekken.
Als je echt kracht wilt, zou je een Kanawa Tsugi kunnen knippen! het is een sjaalgewricht met een sleutel, afkomstig uit de traditie van de Japanse tempelbouwers. Er zijn voorbeelden waar deze verbinding al duizenden jaren standhoudt.
Snij beide planken af zodat ze het volgende profiel hebben.
Afgezien van de schuine sneden in het midden, zijn alle hoeken hier vierkant. De schuinte die ik hier heb gebruikt is 5 graden tegen de rechte rand van de plank, maar de exacte hoeken en afmetingen zijn niet echt belangrijk, zolang je er maar voor zorgt dat je voor beide planken hetzelfde gebruikt. Klap ze om en lijn ze uit tijdens het markeren, klap ze dan terug naar elkaar toe na de sneden.
Nu lijn je de rechte randen van de uiteinden uit en breng je de profielen bij elkaar.
Omdat ze symmetrisch zijn gesneden, moeten ze goed in elkaar passen.
Duw ze nu van eind tot eind samen.
De schuine vlakken glijden tegen elkaar aan en geleiden de mini-lapverbindingen aan de uiteinden samen.
Het zal moeilijk zijn om ze helemaal naar binnen te duwen, maar als ze eenmaal over de lip heen zijn, is de verbinding klaar voor de laatste stap. Plaats een vierkante deuvel in het gat in het midden en sla deze vervolgens in met een hamer, waardoor de resterende openingen worden gesloten.
De uiteindelijke verbinding moet sterker zijn dan beide planken om te beginnen, en bijna ongevoelig voor houtbewegingen, omdat uitzetting langs de nerf alleen dient om de spanning binnen de verbinding te verhogen.
Bijna identiek aan het antwoord van Alexander Gruber, dit ontwerp is van de grote Roubo. Het is een kwestie van smaak, maar het heeft minder lijnen en maakt gebruik van diagonalen voor wrijvingsvoegen. Elegante oplossing.
